W obliczu konfliktów rodzinnych wiele osób od razu zakłada, że sprawa zakończy się na sali sądowej. Często jednak istnieje skuteczniejszy i mniej stresujący sposób rozwiązania sporu – mediacja rodzinna. W Białymstoku, podobnie jak w całej Polsce, coraz więcej osób zauważa korzyści płynące z pozasądowego rozwiązywania sporów.
Jeśli borykasz się z rozstaniem, sprawami o alimenty czy ustaleniem opieki nad dzieckiem, rozwiązaniem może być właśnie mediacja. W niniejszym artykule przybliżymy, czym jest mediacja rodzinna, jak wygląda w praktyce oraz jakie niesie za sobą korzyści – szczególnie dla mieszkańców Białegostoku.
Czym jest mediacja rodzinna?
Mediacja rodzinna to dobrowolny proces, w którym skonfliktowane osoby, zwykle członkowie rodziny, próbują dojść do porozumienia przy udziale neutralnego mediatora. Kluczowym celem jest stworzenie przestrzeni do spokojnej rozmowy, z uwzględnieniem dobra wszystkich stron – szczególnie dzieci.
Instytucję mediacji rodzinnej reguluje Kodeks postępowania cywilnego w art. 183¹-183¹⁵. Uzupełnieniem są obowiązki sądów wynikające z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 stycznia 2016 roku, które wskazuje na konieczność informowania stron o możliwości skorzystania z mediacji.
W Białymstoku mediacje rodzinne prowadzone są zarówno na etapie przedsądowym, jak i w toku postępowania cywilnego. Sądy – w tym Sąd Okręgowy w Białymstoku – często zachęcają strony do wybrania tej drogi, wysyłając im formalne wezwania do uczestniczenia w spotkaniu informacyjnym dotyczącym mediacji.
Kiedy warto skorzystać z mediacji rodzinnej w Białymstoku?
Nie każda sprawa rodzinna musi od razu kończyć się procesem. Mediacja bywa wskazana w wielu sytuacjach:
- Przy sprawach rozwodowych i separacyjnych – strony często wolą dojść do porozumienia poza salą sądową.
- Przy ustalaniu alimentów oraz podziale majątku – emocje i tarcia można wyłagodzić dzięki pomocy mediatora.
- W kwestiach dotyczących kontaktów z dziećmi – mediator pomaga wypracować najlepsze rozwiązania w trosce o dobro dziecka.
Art. 56 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, że sąd powinien kierować się dobrem dzieci. Mediacja pozwala zachować relacje rodzinne oraz lepiej uwzględnić potrzeby dzieci niż konfrontacyjny proces sądowy.
W Białymstoku coraz częściej spotyka się sytuacje, w których strony same inicjują mediację – przed wszczęciem sprawy rozwodowej czy alimentacyjnej. Z opinii środowiska prawniczego wynika, że mediacja pozwala znacząco zaoszczędzić czas i pieniądze.
Przebieg mediacji rodzinnej – krok po kroku
Pierwszym etapem jest zgoda obu stron na udział w mediacji. W przeciwieństwie do procesu sądowego, mediacja nie może odbyć się wbrew woli jednej ze stron.
Mediację można rozpocząć:
- Z inicjatywy stron – kontaktując się z mediatorem rodzinnym samodzielnie.
- Po skierowaniu przez sąd – wówczas sąd wydaje postanowienie o skierowaniu stron do mediacji.
Po podpisaniu zgody następuje seria spotkań – najczęściej od dwóch do pięciu. Mediator zapewnia neutralność, dba o przestrzeganie zasad rozmowy oraz formalny przebieg postępowania.
Jeśli strony dojdą do porozumienia, sporządzana jest ugoda. Może ona dotyczyć alimentów, władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem, podziału majątku czy innych spraw rodzinnych. Następnie mediator przekazuje ugodę do sądu, który ją zatwierdza. Taka ugoda ma moc prawną identyczną jak wyrok sądu – staje się wykonalna.
Zalety mediacji rodzinnej w porównaniu z postępowaniem sądowym
Mediacja rodzinna oferuje szereg korzyści, które wyróżniają ją na tle tradycyjnych postępowań sądowych:
- Szybszy czas rozwiązywania sporu: Mediacja zazwyczaj zamyka się w kilku tygodniach, natomiast sprawy rodzinne przed sądami mogą trwać miesiącami, a nawet latami.
- Niższe koszty postępowania: Skierowanie przez sąd oznacza symboliczne opłaty (150 zł), natomiast prywatna mediacja może kosztować od 200 do 500 zł za spotkanie – nadal znacznie mniej niż łączny koszt rozwodu.
- Atmosfera współpracy: W przeciwieństwie do formalnego postępowania sądowego, mediacja opiera się na wzajemnym szacunku i dobrowolności decyzji.
- Ochrona relacji rodzinnych: Jest to szczególnie ważne, gdy strony mają dzieci – mediacja pomaga utrzymać podstawowy dialog, który będzie niezbędny także po rozwodzie.
- Prywatność: W przeciwieństwie do rozpraw sądowych, mediacja odbywa się za zamkniętymi drzwiami – bez publiczności i stresu związanego z wypowiedziami przed sądem.
Jak wybrać dobrego mediatora rodzinnego w Białymstoku?
Wybór mediatora rodzinnego powinien być przemyślany. W Białymstoku dostępnych jest wielu specjalistów, a rejestr mediatorów można znaleźć na stronie internetowej Sądu Okręgowego.
Dobrą praktyką jest wybór osoby posiadającej wykształcenie prawnicze oraz doświadczenie w mediacjach z udziałem dzieci. Warto kierować się także rekomendacjami – zarówno znajomych, jak i prawników rodzinnych.
Mediacje można przeprowadzać w Centrum Mediacji przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Białymstoku, które zrzesza wykwalifikowanych profesjonalistów zajmujących się właśnie sprawami rodzinnymi.
Niezależnie od wyboru, warto sprawdzić certyfikaty oraz doświadczenie mediatora. Dobry mediator rodzinny nie tylko zna przepisy, ale potrafi również zarządzać emocjami i tworzyć przestrzeń do porozumienia.
Podsumowanie – kiedy warto skorzystać z pomocy adwokata?
Mediacja rodzinna to realna i skuteczna alternatywa dla długotrwałych i kosztownych procesów sądowych. Daje szansę na szybkie, spokojne i sprawiedliwe dojście do porozumienia – zwłaszcza w sprawach wymagających delikatnego podejścia, takich jak rozwód czy ustalenie kontaktów z dzieckiem.
Adwokat Magdalena Kropiwnicka z Białegostoku oferuje nie tylko doradztwo prawne w zakresie mediacji rodzinnej, ale również może reprezentować Cię w negocjacjach lub pomóc w opracowaniu treści ugody. Profesjonalna pomoc prawna przy mediacji zdecydowanie zwiększa jej skuteczność i zabezpieczenie interesów stron.
Nie zwlekaj – skontaktuj się i umów na konsultację. W wielu przypadkach wystarczy kilka dobrze poprowadzonych rozmów, by uniknąć kilkuletniego procesu sądowego.
