W dobie globalizacji polskie rodziny coraz częściej mają międzynarodowy charakter. Małżeństwa z obywatelami innych państw, dzieci wychowujące się w różnych krajach czy obowiązek alimentacyjny wykonywany za granicą to codzienność wielu osób mieszkających w Białymstoku.
Z punktu widzenia prawa oznacza to poważne wyzwania: który sąd będzie właściwy, jak wyegzekwować wyrok zapadły za granicą, czy dziecko może zostać relokowane bez zgody drugiego rodzica. To właśnie sprawy rodzinne z elementem zagranicznym – jedne z najbardziej dynamicznych i wymagających spraw, z jakimi na co dzień styka się kancelaria adwokat Magdaleny Kropiwnickiej w Białegostoku.
W artykule przybliżymy najczęstsze problemy prawne i sposoby ich rozwiązania, a także podpowiemy, jak skutecznie radzić sobie z nimi na gruncie przepisów krajowych i międzynarodowych.
Jurysdykcja i wybór prawa w sprawach rodzinnych
Jedną z najważniejszych decyzji w sprawach rodzinnych z elementem zagranicznym jest ustalenie, który sąd ma prawo prowadzić postępowanie oraz według jakiego prawa należy je rozstrzygnąć.
Wybór jurysdykcji i prawa właściwego zależy od kilku czynników, w tym obywatelstwa stron, miejsca ich zamieszkania, a w przypadku dzieci – miejsca ich zwykłego pobytu.
Bruksela II bis (obecnie Bruksela II ter) to rozporządzenie unijne określające kompetencje sądów w sprawach o rozwód i obowiązki rodzicielskie między obywatelami państw członkowskich. Zgodnie z tym dokumentem, sądem właściwym do rozpoznania sprawy związanej z dzieckiem jest zazwyczaj sąd miejsca, w którym dziecko przebywa na stałe.
W polskim porządku prawnym kwestie wyboru prawa reguluje ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe. Przykładowo, jeśli małżeństwo zostało zawarte pomiędzy Polką i Niemcem, a mieszkają oni obecnie w Holandii, możliwe jest zastosowanie prawa holenderskiego, niemieckiego lub polskiego, w zależności od sytuacji faktycznej i wyboru stron.
Brak znajomości tych regulacji może prowadzić do poważnych błędów proceduralnych, dlatego pomoc adwokata znającego międzynarodowe przepisy oraz lokalną praktykę – jak adwokat Magdalena Kropiwnicka – jest nieoceniona.
Opieka nad dzieckiem i kontakty z rodzicem za granicą
W transgranicznych sprawach rodzinnych problemy związane z dziećmi są zwykle najbardziej emocjonujące i skomplikowane. Sytuacje, w których jedno z rodziców mieszka za granicą lub dziecko zostaje wywiezione z Polski bez zgody drugiego rodzica, wymagają natychmiastowego reagowania.
Podstawowym instrumentem prawnym służącym ochronie praw dziecka w takich sytuacjach jest Konwencja haska z 1996 r. dotycząca jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej.
Zgodnie z jej przepisami, każde państwo-strona ma obowiązek zapewnić powrót dziecka do kraju, w którym miało ono miejsce zwykłego pobytu przed bezprawnym przemieszczeniem. Procedura ta realizowana jest często w trybie pilnym i angażuje zarówno sądy, jak i kuratorów, psychologów oraz tłumaczy przysięgłych.
Coraz częstsze są również sprawy o ustalenie lub zmianę kontaktów z dzieckiem, które mieszka w kraju członkowskim Unii Europejskiej. W takich przypadkach możliwe jest zawarcie ugody lub wystąpienie do sądu o orzeczenie konkretnych terminów odwiedzin – także z uwagi na organizację przejazdów międzynarodowych czy wakacji szkolnych.
Egzekucja orzeczeń wydanych za granicą
Kiedy sąd wyda orzeczenie dotyczące alimentów, kontaktów lub opieki, kolejnym krokiem jest jego wykonanie. W przypadku, gdy wyrok został wydany w innym kraju, nie wystarczy samo posiadanie dokumentu – trzeba jeszcze zapewnić jego egzekucję w Polsce.
W sprawach alimentacyjnych pomóc może Rozporządzenie UE nr 4/2009 dotyczące dochodzenia roszczeń alimentacyjnych. Na mocy tego aktu, orzeczenia wydawane w jednym z państw członkowskich są automatycznie uznawane i mogą być egzekwowane w innym kraju bez dodatkowego postępowania.
Jednakże nie wszystkie sytuacje są tak proste. Gdy chodzi o orzeczenia wydane poza Unią Europejską lub jeszcze przed 2011 r., konieczne może być postępowanie o uznanie orzeczenia. W Polsce procedurę tę reguluje Kodeks postępowania cywilnego (art. 1145–1151 KPC). W Białymstoku sprawy uznaniowe rozpoznaje Sąd Okręgowy.
Niezbędne jest również przedstawienie tłumaczenia dokumentów na język polski oraz poświadczenie ich autentyczności. Często klienci nie wiedzą, które dokumenty są wymagane i jak zapewnić ich kompletność – na tym etapie pomoc adwokata jest najczęściej przesądzająca.
W przypadku alimentów można także skorzystać z pośrednictwa organów centralnych, takich jak ZUS czy Ministerstwo Sprawiedliwości, które współpracują z odpowiednikami za granicą w ramach umów międzynarodowych i unijnych.
Rozwód z cudzoziemcem – aspekty prawne i proceduralne
Rozwód to jedna z najczęściej prowadzonych spraw w kancelariach rodzinnych. Gdy jednak jedno z małżonków jest cudzoziemcem lub para mieszka za granicą – sprawa znacznie się komplikuje.
Zgodnie z obowiązującym prawem, do wniesienia pozwu rozwodowego w Polsce konieczne jest spełnienie jednego z warunków: obywatelstwa polskiego, wspólnego miejsca zamieszkania lub ostatniego miejsca pobytu na terenie RP. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli małżeństwo przebywa za granicą, rozwód może być przeprowadzony w Polsce – zwłaszcza w Białymstoku, jeśli zachowano więzi lokalne.
Kancelaria adwokat Magdaleny Kropiwnickiej pomaga klientom przygotować odpowiednią dokumentację, przetłumaczyć akty zagraniczne oraz przeprowadzić formalności sądowe. Często w sprawach tych pojawiają się także pytania o uznanie małżeństwa zawartego za granicą, rozdzielność majątkową ustanowioną w Niemczech czy dziedziczenie zgodnie z prawem hiszpańskim.
Szczególnym problemem bywa również nieobecność jednej ze stron. Cudzoziemiec nie stawia się na rozprawy, nie odbiera korespondencji – w takich przypadkach możliwe jest działanie w trybie zaocznym, jednak wymaga to dopełnienia rygorystycznych procedur doręczenia.
Wsparcie lokalnego Adwokata
W obliczu zawiłości przepisów i realnych emocji związanych z rozpadem związku czy walką o opiekę nad dzieckiem, profesjonalne wsparcie prawne staje się nieodzowne. Właśnie dlatego tak wielu mieszkańców Białegostoku korzysta z pomocy kancelarii adwokat Magdaleny Kropiwnickiej.
Jej długoletnia praktyka obejmuje wiele złożonych postępowań, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. Cechuje ją indywidualne podejście do każdego klienta oraz doskonała znajomość realiów funkcjonowania lubelskich sądów.
Ponadto kancelaria współpracuje na stałe z tłumaczami przysięgłymi, psychologami sądowymi oraz kancelariami partnerskimi za granicą. W ten sposób zapewnia kompleksową obsługę prawną od momentu zgłoszenia sprawy aż po jej zakończenie.
Podsumowanie
Transgraniczne sprawy rodzinne wiążą się z wieloma emocjami i niepewnością. Jednak znając odpowiednie procedury i mając do dyspozycji pomoc doświadczonego adwokata, wiele z nich można rozwiązać sprawnie i skutecznie.
Kancelaria adwokat Magdaleny Kropiwnickiej w Lublinie od lat zajmuje się tego typu sprawami, oferując kompleksowe wsparcie prawne. Główne atuty to indywidualne podejście, doskonała znajomość przepisów oraz skuteczność w działaniu zarówno w sprawach krajowych, jak i międzynarodowych.
Jeśli masz wątpliwości, czy Twoja sprawa kwalifikuje się jako transgraniczna, skontaktuj się z kancelarią. Pierwsza konsultacja pozwoli ocenić ryzyka, określić najlepszy plan działania i przygotować kompletną dokumentację. Nie zwlekaj – Twoje prawa czekają na realizację.